Ik ben sinds 2,5 jaar zelfstandige in bijberoep. Ik doe vanalles rond bier, zoals bierdegustaties aan huis, hobbybrouwcursussen en gidsbeurten bij Het Anker. En ik help organisaties en andere zelfstandigen rond communicatie, evenementen en campagnes. Allemaal leuk, want het zijn allemaal dingen waar je een centje voor wil vragen en op die manier kan dat gewoon in ’t wit.

Maar als er iets is waar ik die hele periode stiepelzot van word, dan wel dat je nooit weet hoeveel geld je nu eigenlijk verdiend hebt. Dat is heel wat anders bij het hoofdberoep, waar je elke maand een bedrag ziet verschijnen op je bankrekening.

Maar je schrijft dus facturen van pakweg 500 of 1000 euro in de maand. Leuk natuurlijk, want je verdient wat geld met je hobby. En je kan dan “kosten maken”, zoals dat heet. Dus je maakt wat websites voor de job, je moet natuurlijk gebeld kunnen worden op die nieuwste smartphone, je koopt een iets-te-goede laptop en al die dingen mag je dan voor gedeeltes aftrekken van je omzet. Niet onlogisch, want het zijn je onkosten om je omzet mee te gaan halen, althans in theorie.

En dan wordt daarop je winst berekend en daarop betaal je dan belastingen. En als je winst maakt, dan moet je ook nog wat geld nadragen naar de sociale zekerheid. Een zekerheid waar je in je hoofdberoep al aan bijdraagt en waar je dus extra geld instopt zonder er ooit ook maar iets extra uit te kunnen halen. Maar, bon, sociaal is het wel.

Ik ben daar geen held in, in die kosten maken of bijhouden. Met gevolg dat ik m’n eerste jaar iets van een 6000 euro omzet draaide en ik had wel wat onkosten – zoals een nieuwe MacBook Pro die op drie jaar afgeschreven mag worden – maar (helaas) niet genoeg. En dus kwam de licht onaangename verrassing: 1800 euro belastingen bijbetalen. Oh ja, en ook nog wat sociale zekerheid van zo’n 600 euro. En die boekhouder die moet ook betaalt worden, nog eens 600 euro.

En niet dat ik niet graag belastingen betaal, of zo. Net daarom dat ik ’t in ’t wit wil doen. Maar van die 6000 euro omzet blijft dan nog zo’n 3000 euro over na belastingen en boekhouder. En ja, ik heb ondertussen wel een nieuwe MacBook, die voor een stuk nodig was voor de zaak, maar natuurlijk ook voor andere dingen gebruikt wordt. Tel je dat bedrag daar dan nog bij, of net niet?

Vorig jaar kregen we een dochter en nam ik bewust heel wat gas terug. Ik draaide nog geen 3000 euro omzet, dus de kans is groot dat ik géén winst maakte en dus geen belastingen of sociale zekerheid ga moeten betalen. Maar de boekhouder zal haar factuur weer achter de hand hebben. Ongeacht van hoeveel ik binnenkreeg. Wat dan wil zeggen dat 20% van mijn werk rechtstreeks doorvloeit naar haar en dat vind ik wel echt heel veel.

Ik vind dat dus wel moeilijk. Dat je voor een bierproeverij met 20 personen een factuur stuurt van 300 euro omdat het een eerlijke prijs lijkt voor wat je doet. Maar dat je eigenlijk helemaal niet kan inschatten wat je daar van gaat over houden. En of je uren dan huis dan wel deftig gecompenseerd worden, al doe je het grotendeels gewoon als hobby.

Zijn er hier nog mensen in de zaal die zelfstandige zijn, al dan niet in bijberoep? En hoe doen jullie dat? Ofwel praktisch, ofwel mentaal?