Categorie: Blog

Naar aanloop van de Britse verkiezingen was ik een vaste luisteraar van de Talking Politics-podcast. Een panel met kennis van zaken gaat daar elke week in gesprek over alle aspecten van de politiek in het Verenigd Koninkrijk. Tijdens zo’n aflevering viel er een quote die me sindsdien is blijven achtervolgen. Alleen weet ik niet meer welke aflevering het was en ook niet meer zeker wié het zei, maar ik denk dat het Helen Thompson was.

Het ging over de invloed van sociale media op campagnes, iets wat me mateloos kan boeien en waar ik ook zelf mee bezig ben. En toen viel de zin “Het zijn geen sociale media, het zijn private media.” En dat raakte echt de perfecte snaar bij mij.

Want zo is het wel, sinds de invoering van de feed en de optimalisatie van het algoritme: iedereen ziet wat anders. Je kan zelfs bevriend zijn met exact dezelfde mensen, maar doordat je met een andere frequentie de dingen bekijkt, of net wat andere dingen aangeeft leuk te vinden, ga je een heel ander deel geserveerd krijgen.

Het panel gaf ook aan dat het daarom heel makkelijk geworden is om in je eigen gelijk te leven. (Het ging over Brexit, du’h.) Maar dat de insteek van sociale media enkele verkiezingen daarvoor nog inherent “sociaal” was, bleek dat uit recenter onderzoek in de verste verte nog het geval. En dat merk ik als persoon, maar ook als communicatiemedewerker, elke dag opnieuw: we zijn niet meer sociaal op sociale media.

In ’t begin was Twitter een plek om vooral vragen te stellen of om aan te geven dat je op een bepaalde plek koffie ging drinken; en op die manier kwam je dan in contact met mensen. Denk aan de vele Barcamps die toen georganiseerd zijn. Facebook was een plek waar je kon weten wat je vrienden deden, maar vooral ook om daar dan op te reageren, zoals “Is het echt de moeite, waar je nu bent?” en een gesprek te starten of verder te zetten.

De enige plek waar het nog enigzins sociaal is, in de zin van “mensen zeggen er dingen”, zijn de comments onder grote publieke pagina’s zoals van kranten of politieke partijen. En daar is het dan om ter hardst iets roepen wat op niks slaagt, in de hoop wat likes te verzamelen. En die comments worden tegenwoordig gesorteerd in “meest relevante” volgorde, waardoor ook dat geen echt gesprek meer is (als het dat al ooit was).

Het is een boutade en het zal niet voor iedereen opgaan, maar die “it’s private media” is wel een béter denkschema om over Instagram en consoorten na te denken. Een veel betere parapluterm voor wat het ondertussen écht geworden is. Met nadelen, maar ook voordelen, en alvast veel duidelijker.

Gisteren was m’n petekind nog eens op bezoek. Die gast zit ondertussen al in ’t derde middelbaar. Ze worden toch rap groot, hè.

Het ging over in de auto zitten, want zij kwamen van het verre Haspengouw naar Mechelen. En dat hij dat niet zo erg vond, want hij kon zich bezighouden op z’n smartphone. Maar hij miste de Playstation die thuis stond wel. En z’n data zijn niet genoeg om op YouTube of Netflix te zitten. (Daarnaast heeft hij ook nog veel hobby’s en kampen, waardoor afspreken in de vakanties niet altijd makkelijk is.)

En toen daagde me iets: dat ik mij als kind echt heb rotverveeld. Wij hadden het thuis niet zo breed, al zorgde mijn ouders er wel voor dat ik niks te kort kwam. Maar die l’embarras du choix die er nu is, ik heb daar nooit iets mee gehad. Ik had één hobby (dan eens zwemclub, dan bij de badminton, dan het jeugdhuis mee oprichten) en daarnaast had ik op een computer zonder internetverbinding (MS Paint FTW) of zat ik met mijn neus in boeken van de bibliotheek (Het Oneindige Verhaal FTW).

En dat we dat met onze dochter – ondertussen al een jaar en negen maanden – ook proberen doen. Vandaag bijvoorbeeld: zondag en regen, niet echt een toprecept om activiteiten in te plannen. Dus laten we die zich vervelen. Met al het speelgoed en de boeken die we hier hebben en in interactie met ons, uiteraard.

En ja, die wordt dan soms “vervelend” als die zich verveelt. En dan snap ik dat ouders neigen naar video on demand, zoals die vermaledijde minischermpjes die je in SUV’s ziet passeren voor de deur. Of vrienden die hun kind-van-nog-geen-twee enkele uren aan een stuk in de zetel zetten met een tabletcomputer en een koptelefoon, zodat je er toch even vanaf bent. Ik snap dat, want soms is het ook gewoon heel vermoeiend.

Maar ik dénk dat er waarde in verveling zit. Ik heb daar geen bewijs voor, het is meer een gevoel. Al vermoed ik dat die godonmogelijk lange momenten dat ik thuis, zonder andere kinderen in de buurt, heelder zomers lang mezelf heb moeten amuseren door spelletjes en verhalen te verzinnen, ertoe geleid hebben dat ik nu gekend ben als een creatief en ondernemend iemand. En dat ik zelf nog steeds vaak op zoek ga naar verveling, naar wat doelloos rondlopen, verdwalen in boeken of wat ongeleid rondsurfen (“surfen” is ouwemensentaal voor “op het internet dingen doen”), in plaats van steeds onmiddellijk naar sociale media of Angry Birds te grijpen.

Ik weet het ook allemaal niet, ik doe ook maar iets.

….. Iets gehad aan dit bericht of andere berichten op mijn blog? Denk dan eens na of je een centje wil bijdragen, want dat is hier niet gratis om te onderhouden. Dat kan via Patreon.